2011/12/13

Gevorderden improviseren het best zonder leider (Advanced people improvise best without leader)

12 dec 2011 -> nu.nl

Gevorderde acteurs improviseren het beste wanneer niemand daarbij de leiding heeft. Ze raken dan in een 'staat van gezamenlijke improvisatie', die ze mét leider niet bereiken.

Dat schrijven Amerikaanse en Israëlische biologen maandag in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS.

Improvisatie is het uitvoeren van een creatieve taak, waarbij vooraf zo min mogelijk aanwijzingen zijn gegeven.

Voorbeelden zijn freestyle rappen en improvisatietoneel, maar ook spontane gesprekken kun je improvisatie noemen.


Spiegelspel

Bij gezamenlijke improvisatie komt de actie van de een voort uit die van de ander. Hoe die improvisatie het beste resultaat oplevert, onderzochten de biologen aan de hand van 'het spiegelspel'.

In dit spel voor twee is het de bedoeling dat een van de tegenspelers spontane bewegingen begint te maken en de ander die zo snel en goed mogelijk imiteert. Daardoor lijkt het alsof de bewegingen ingestudeerd zijn.

De onderzoekers lieten ervaren en onervaren improvisatoren het spel spelen. Afwisselend wezen de onderzoekers daarbij wel en geen leider aan.


Secuur

In de sessies met leider imiteerden de ervaren acteurs minder secuur. Bovendien hadden de imitatoren moeite om dezelfde snelheid als het voorbeeld aan te houden. Hun bewegingen gingen steeds iets te langzaam of te snel.

Onervaren acteurs presteerden een stuk slechter dan ervaren acteurs, helemaal wanneer niemand werd aangewezen om de leiding te nemen.

Volgens de onderzoekers komen gelijkwaardige, ervaren improvisatoren wanneer geen van beide officieel de leiding heeft tot onbewust overeengekomen bewegingen. Ze hebben dan in feite steeds allebei de leiding. Is een van de twee aangewezen als leider, dan ontstaat die 'staat van gezamenlijke improvisatie' niet.


Onervaren

Onervaren acteurs bereikten met leider wel iets beter dan zonder, maar bereikten in geen van de gevallen de 'gezamenlijke improvisatiestaat'.

In feite zou je de bijeenkomsten van Occupy-demonstranten ook improvisatie kunnen noemen. Zij kiezen uit principe geen leiders. Dat blijkt dus niet alleen een effectief middel tegen machtsmisbruik, maar in het geval van ervaren demonstranten ook goed voor het improvisatievermogen.